Ғалымдар мизофония мен депрессия арасында генетикалық байланысы барын анықтады

Ғалымдар мизофония мен депрессия арасында генетикалық байланысы барын анықтады.

Мизофония дегеніміз – кейбір дыбыстарға, мысалы, шулы тамақтану, тыныс алу немесе қорылдау сияқты дыбыстарға төзе алмау. Жаңа зерттеу мизофонияның психикалық мәселелермен, соның ішінде алаңдаушылық, депрессия және посттравматикалық стресспен (ПТСР) ортақ генетикалық факторлары бар екенін көрсетті. Бұл зерттеу мизофонияның бұған дейінгі болжамдардан кеңірек таралғанын айқындады.  

Амстердам университетінің психиатры Дирк Смит және оның әріптестері Psychiatric Genomics Consortium, UK Biobank және 23andMe деректер базаларынан алынған генетикалық ақпаратты талдап, мизофониямен ауыратын адамдарда психикалық бұзылулармен байланысты гендердің болу ықтималдығы жоғары екенін анықтады. Олар мизофонияның құлақтағы шуылмен (тиннитус) де байланысы бар екенін атап өтті, ал тиннитуспен ауыратын науқастар арасында депрессия мен алаңдаушылық белгілері жиі кездескен.  

Смиттің айтуынша, мизофония мен ПТСР арасындағы генетикалық байланыс та маңызды. Бұл екі жағдайдың ортақ нейробиологиялық жүйеге тәуелді болуы ықтимал екенін білдіреді, ал ПТСР-ды емдеуге қолданылатын терапиялар мизофонияны емдеуде де тиімді болуы мүмкін. Дегенмен, зерттеушілер бұл екі жағдайдың дәл бірдей механизмдерге негізделмеуі мүмкін екенін ескертеді, тек генетикалық тәуекел факторларының ұқсас болуы ықтимал.

Алдыңғы зерттеулер көрсеткендей, мизофониямен ауыратын адамдар күйзелісін іште сақтап, оны сыртқа шығармауға бейім. Өткен жылы Смит пен оның командасы бұл жағдайдың уайым, кінә сезімі, жалғыздық және невротизм сияқты тұлғалық сипаттармен байланысты екенін растады. 

Мизофонияға тән реакциялар жай тітіркенуден бастап ашу-ыза мен күйзеліске дейін өзгеруі мүмкін және ол күнделікті өмірге кері әсер етуі ықтимал. Зерттеушілердің айтуынша, бұл жағдайды ашу-ызаның тікелей көрінісінен гөрі, сол сезімдер үшін кінәлі болу сезімі ушықтырады.  

Зерттеуде аутизм спектріндегі бұзылыстары (АСБ) бар адамдардың мизофонияны сирек сезінетіні байқалған. Бұл күтпеген нәтиже, себебі АСБ-мен ауыратын адамдар дыбыстарға сезімтал келеді. «Біздің нәтижелерімізге сәйкес, мизофония мен АСБ геномдық өзгергіштік тұрғысынан бір-бірінен тәуелсіз бұзылыстар», — дейді зерттеушілер. Бұл мизофонияның әртүрлі түрлері болуы мүмкін деген болжамды күшейтеді: кейбір түрлері белгілі дыбыстарға ашу немесе басқа жағымсыз эмоциялар арқылы күшейеді.  

Смит пен әріптестері деректер негізінен Еуропадан алынғанын және нәтижелердің басқа популяцияларда дәлме-дәл қайталанбауы мүмкін екенін ескертті. Сонымен қатар, мизофония респонденттердің өз-өзін бағалауы арқылы анықталған, ал бұл нәтижелердің дәлдігіне әсер етуі мүмкін.  

Алайда зерттеу мизофонияның биологиялық механизмдерін анықтау жолында болашақ зерттеулерге бағыт-бағдар береді. 

Бұл зерттеу Frontiers in Neuroscience журналында жарияланды.