Мазмұны
Швейцарияның Невшатель қаласында дәрігерлер енді науқастарға кәдімгі дәрі-дәрмек немесе емнің орнына музейге бару туралы рецепт жазып береді. Бұл бастама психикалық және физикалық денсаулықты жақсарту мақсатында іске қосылған ерекше пилоттық жоба аясында жүзеге асырылып отыр.
Пилоттық жоба бойынша, Невшательдегі кез келген төрт музейге кіру ақысы толығымен өтеледі. Науқастар музейлерде уақыт өткізіп, өнермен етене жақындасу арқылы күйзелісті азайтып, тыныштық пен шабыт табады деп күтілуде.
Бұл идея жай ғана өнерден ләззат алу емес, ғылымға негізделген. Дүниежүзілік денсаулық сақтау ұйымының (ДДСҰ) 2019 жылғы баяндамасы өнермен айналысу психикалық денсаулыққа оң әсер ететінін дәлелдеген. Өнер терапиясы жарақаттың психологиялық әсерін азайтып, танымдық құлдырауды баяулатып, жалпы әл-ауқатты жақсарта алады.
"Өнер ақыл-ойды тыныштандырып, алдын алу терапиясы іспетті қызмет атқара алады," – дейді Невшатель қалалық кеңесінің мүшесі Жюли Курсье Делафонтен. "Covid пандемиясы кезінде мәдени орындардың қаншалықты маңызды екенін бәріміз түсіндік."
Жобаның бюджеті бар-жоғы 10 000 швейцария франкі (шамамен 10 460 еуро) болса да, осы уақытқа дейін 500-ге жуық "музей рецепті" жазылып үлгерді. Жергілікті билік бұл тәжірибе сәтті болса, театр немесе би сабақтары сияқты басқа мәдени іс-шараларды да рецептке енгізуді жоспарлап отыр.
Невшательдегі мәдени медиатор Марианна де Рейнье Невский бұл бағдарламаның бастамашыларының бірі болды. Ол идеяны алғаш рет Монреальда 2019 жылы жүзеге асырылған ұқсас жобаға қарап ұсынған.
"Бұл жоба депрессиямен ауыратын, созылмалы аурулары бар немесе жүріп-тұруы қиын адамдарға көмектесе алады," – дейді Невский. Оның айтуынша, ең бастысы – науқастарды үйден шығарып, айналасымен белсенді қарым-қатынас жасауға ынталандыру, тіпті бір сағатқа болса да музейде серуендеуге мүмкіндік беру.
Невшатель ауруханасы желісінің хирургия бөлімінің басшысы доктор Марк-Оливье Совэн мұндай "музей рецептілерін" қазірдің өзінде бірнеше науқасқа жазып берген. Ол операцияға дайындалып жатқан адамдар үшін бұл олардың физикалық және психикалық белсенділігін арттыруға жақсы мүмкіндік екенін айтады.
"Бұл пациенттер музейге бару арқылы әрі физикалық, әрі зияткерлік тұрғыдан пайда көреді деп ойлаймын," – дейді дәрігер.
Музейде демалып жүрген тұрғындар да бұл идеяны құптайды.
"Бұл керемет бастама! Әлемдегі барлық музейлер осындай рецептпен жұмыс істесе ғой!" – дейді зейнеткер ұстаз әрі ақын Карла Франьер Филлигерь.
Қазір Швейцарияның ұлттық денсаулық сақтау жүйесі мәдениетті терапия ретінде қаржыландырмаса да, Жюли Курсье Делафонтен бұл тәжірибе болашақта кеңінен қолдау табады деп үміттенеді. Өнерге жақындау – жай ғана демалыс емес, шын мәнінде жан мен тәннің саулығын нығайтуға бастайтын жаңа қадам.
