316
Екінші толқын «елесі»
Екінші толқын «елесі»
Ғалымдардың вирус туралы болжамы көңіл көншітпейді, ал коронавирусқа қарсы вакцина әлі табылған жоқ. Әлемнің дамыған елдері де вирустың бірінші толқынынан үлкен шығынмен шықты. Пандемия біздің еліміздің де экономикасына әсер етті, ал денсаулық сақтау саласының түйткілді мәселелері су бетіне қалқып шықты. Осыны есепке алған Мемлекет басшысы Қ.Тоқаев коронавирустың екінші толқынына дайын болу қажеттігін және санитарлық-эпидемиологиялық қызметтің жұмысын күшейту керегін қадап айтқан болатын.
Коронавирустың бірінші кезеңінің шарықтау шегі халықты біраз әбірге салды. Науқастардың ауруханаға сыймай дәлізде жатқаны, жасанды тыныс алдыру аппараттары мен дәрі-дәрмектің жетіспеушілігі созылмалы ауруы бар егде жастағы адамдар арасындағы өлім жиілігі мен науқастар санының өсуіне алып келді. Коронавирус жұқтырған медицина қызметкерлерінің саны көбейді. Ауруханаға сыймаған науқастар үй жағдайында емделгендіктен, бір отбасында жаппай бірнеше адам ауырған жағдай да көбейе түсті. Елімізде Италия сценарийі қайталанып, жұрт қалай емделудің жолын білмей дағдарып, тіпті халықтық емдеу тәсілдерін қолдана бастады. Қарапайым қорғаныш құралдары мен парацетамол таппай қиналған елдің у-шуы біразға дейін басылмады. Вирус жұқтырғандар дертіне шипа таппай абдырағанда дәрі-дәрмек толған қойма түсірілген видео кең тарап, халықтың ашу-ызасын туғызды. Коронавирусқа қарсы күресте туындаған қиындықтарға байланысты тергеу жүргізіліп, Әлеуметтік медициналық сақтандыру қоры мен «СҚ-Фармация» басшылары қызметтен босатылғаны есімізде.
Денсаулық сақтау саласындағы осындай жүйесіздік пен олқылық елімізде пандемиямен күрес шараларының тиімсіз жүргізілгенін көрсетті. Нәтижесінде Елжан Біртанов Денсаулық сақтау министрі қызметінен босатылып, бұл қызметке Алексей Цой тағайындалды. Елімізде індет таралып, карантин жағдайы енгізілгелі бергі алты ай ішінде министрдің жаңадан тағайындалып, мемлекеттік бас санитардың үш рет ауысуы денсаулық сақтау жүйесіне түбегейлі реформа енгізілуі керегін дәлелдей түскендей.
2019 жылдың маусым айында Қазақстанның бас мемлекеттік санитар дәрігері болып тағайындалып, көктемде коронавирустың келгеніне «сүйінші сұраған» Жандарбек Бекшин елімізде төтенше жағдай жариялана сала қызметінен босатылды. Бекшиннің орнына тағайындалған Айжан Есмағамбетова да қызметінде ұзақ тұрақтамады, бас санитар қызметін бар-жоғы алты ай атқарды. Пандемияның бірінші толқыны еңсерілгеннен кейін Айжан Есмағамбетова да қызметінен босатылып, жақында мемлекеттік бас санитар дәрігер қызметіне Ерлан Қиясов тағайындалды.
Денсаулық сақтау саласындағы осындай жағдайлар «Қазақстанда коронавирустың екінші толқыны қашан болады?», «Бірінші толқын кезіндегі қателіктер қайталанбай ма?», «Денсаулық сақтау саласы жаңа толқынмен күресуге қауқарлы ма?» деген заңды сауалдарды туындатады. Бұл орайда Денсаулық сақтау министрі Алексей Цой: – «Шамамен қараша мен желтоқсан айлары кезеңінде өсім болуы мүмкін деп отырмыз. Бұл екінші толқынның орын алуы мүмкіндігімен, өткір респираторлық вирустық инфекциялардың және тұмаудың өршуімен байланысты», – деп болжам айтты. Екінші толқынға қатысты пікірімен бөліскен министр бүгінде елімізде 4,8 мың науқас ауруханаларда коронавирус пен пневмониядан емделіп жатқанын мәлімдеді.
Қазір елімізде індеттің таралуы тұрақтап, науқастар саны азайды. Коронавирустың бірінші толқыны кезінде бір тәулікте орта есеппен шамамен 1,5 мың адам індет жұқтырған болса, бүгінде бұл көрсеткіш ондаған есе төмендеген. Бірақ бұл арқаны кеңге салуға болады деген сөз емес. Вирустың жаңа толқыны басталса, халық қайтадан үй жағдайында емделіп, бұл науқастар санының күрт артуына алып келмей ме деген күмәнді ой санада еріксіз қылаң береді. Денсаулық сақтау министрлігінің мәліметінше, осы жылдың соңына дейін еліміздің 11 облыс орталығында 2,5 мың төсек-орынға арналған 12 модульдік жұқпалы аурулар ауруханасы салынып, пайдалануға беріледі. Бүгінде еліміздегі медициналық мекемелер бір мезетте 70 мың төсек-орын дайындауға қауқарлы. Оның ішінде 3 мыңға жуық жан сақтау бөлімі бар. 19 066 инфекциялық төсек-орынның бүгінде 15 пайызында науқастар ем алып жатыр. Бірақ бір күнде аяқ астынан 30-35 мың адам ауырып қалса, карантин шектеулері енгізіледі.
Министр коронавирустың жаңа толқынына өткір респираторлық вирустық инфекциялардың және тұмаудың өршуі әсер етуі мүмкін екенін жеткізді. Аталған вирустарға коронавирус қосылса, жағдай тіпті ушыға түседі. Осы ретте тұмауға қарсы екпе биыл екі апта бұрын басталды. Бұл бағытта тұмауға қарсы 2 миллионнан астам доза сатып алынған, бұл халықтың 11 пайызын екпемен қамтамасыз етуге жеткілікті.
Пандемия жағдайы медицина саласында кадр жетіспеушілігін, әсіресе эпидемиолог мамандардың аздығын көрсетті. Вирустың жаңа толқынына дайындық жайын пысықтаған Денсаулық сақтау министрінің ресми өкілі Бағдат Қожахметов медицина кадрларын қайта даярлау квотасы бойынша осы жылдың 1 тамызынан бастап 45 эпидемиологпен толыққанын және 1 қарашаға дейін тағы да 205 эпидемиолог пен 165 жедел медициналық жәрдем дәрігерімен толығатынын жеткізді.
Коронавирустың бірінші толқыны кезінде елімізде инфекцияны емдеуге арналған дәрі-дәрмектер тапшылығы қатты сезілді. Жаппай ауырудан қорыққан халық ауруханада сағаттап кезекте тұрып, дәрігердің нұсқаулығынсыз антибиотиктерді көптеп сатып алды. Ал дертінен дауа іздеген науқасқа дәрі жетпей жатты. Дәрі-дәрмек тапшылығы сезілмей ме деген сауалға ресми өкіл жаңа толқынға жалпы сомасы 8,2 млрд теңгеге дәрі-дәрмек сатып алынғанын жеткізді. Халық арасында сұранысқа ие 44 түрлі дәрі-дәрмек тізімі жасалған. Аймақтағы ағайын да дәрі-дәрмектен қағылмайды, сонымен қатар ауылдық жерлердегі алғашқы медициналық көмек көрсететін мекемелер-дің жағдайы бақылауда деп сендірді ресми өкіл.
Бағдат Қожахметовтің айтуынша, вирустың екінші толқынына дайындық 100 пайызға жақын. Инфекциялық төсек-орындар, мобильді бригадалар, ауруханалар, емханалар, дәрі-дәрмек қоры қамтамасыз етілген.
Лайым, вирустың екінші толқыны болмай-ақ қойсын деп тілейміз. Өткеннен алған тәжірибеміз сабақ болуы тиіс. Қауіп-қатерге деген дайындығымыз өзімізден басталатынын да ұмытпағанымыз жөн-ау.
Денсаулық сақтау саласындағы осындай жағдайлар «Қазақстанда коронавирустың екінші толқыны қашан болады?», «Бірінші толқын кезіндегі қателіктер қайталанбай ма?», «Денсаулық сақтау саласы жаңа толқынмен күресуге қауқарлы ма?» деген заңды сауалдарды туындатады. Бұл орайда Денсаулық сақтау министрі Алексей Цой: – «Шамамен қараша мен желтоқсан айлары кезеңінде өсім болуы мүмкін деп отырмыз. Бұл екінші толқынның орын алуы мүмкіндігімен, өткір респираторлық вирустық инфекциялардың және тұмаудың өршуімен байланысты», – деп болжам айтты. Екінші толқынға қатысты пікірімен бөліскен министр бүгінде елімізде 4,8 мың науқас ауруханаларда коронавирус пен пневмониядан емделіп жатқанын мәлімдеді.
Қазір елімізде індеттің таралуы тұрақтап, науқастар саны азайды. Коронавирустың бірінші толқыны кезінде бір тәулікте орта есеппен шамамен 1,5 мың адам індет жұқтырған болса, бүгінде бұл көрсеткіш ондаған есе төмендеген. Бірақ бұл арқаны кеңге салуға болады деген сөз емес. Вирустың жаңа толқыны басталса, халық қайтадан үй жағдайында емделіп, бұл науқастар санының күрт артуына алып келмей ме деген күмәнді ой санада еріксіз қылаң береді. Денсаулық сақтау министрлігінің мәліметінше, осы жылдың соңына дейін еліміздің 11 облыс орталығында 2,5 мың төсек-орынға арналған 12 модульдік жұқпалы аурулар ауруханасы салынып, пайдалануға беріледі. Бүгінде еліміздегі медициналық мекемелер бір мезетте 70 мың төсек-орын дайындауға қауқарлы. Оның ішінде 3 мыңға жуық жан сақтау бөлімі бар. 19 066 инфекциялық төсек-орынның бүгінде 15 пайызында науқастар ем алып жатыр. Бірақ бір күнде аяқ астынан 30-35 мың адам ауырып қалса, карантин шектеулері енгізіледі.
Министр коронавирустың жаңа толқынына өткір респираторлық вирустық инфекциялардың және тұмаудың өршуі әсер етуі мүмкін екенін жеткізді. Аталған вирустарға коронавирус қосылса, жағдай тіпті ушыға түседі. Осы ретте тұмауға қарсы екпе биыл екі апта бұрын басталды. Бұл бағытта тұмауға қарсы 2 миллионнан астам доза сатып алынған, бұл халықтың 11 пайызын екпемен қамтамасыз етуге жеткілікті.
Пандемия жағдайы медицина саласында кадр жетіспеушілігін, әсіресе эпидемиолог мамандардың аздығын көрсетті. Вирустың жаңа толқынына дайындық жайын пысықтаған Денсаулық сақтау министрінің ресми өкілі Бағдат Қожахметов медицина кадрларын қайта даярлау квотасы бойынша осы жылдың 1 тамызынан бастап 45 эпидемиологпен толыққанын және 1 қарашаға дейін тағы да 205 эпидемиолог пен 165 жедел медициналық жәрдем дәрігерімен толығатынын жеткізді.
Коронавирустың бірінші толқыны кезінде елімізде инфекцияны емдеуге арналған дәрі-дәрмектер тапшылығы қатты сезілді. Жаппай ауырудан қорыққан халық ауруханада сағаттап кезекте тұрып, дәрігердің нұсқаулығынсыз антибиотиктерді көптеп сатып алды. Ал дертінен дауа іздеген науқасқа дәрі жетпей жатты. Дәрі-дәрмек тапшылығы сезілмей ме деген сауалға ресми өкіл жаңа толқынға жалпы сомасы 8,2 млрд теңгеге дәрі-дәрмек сатып алынғанын жеткізді. Халық арасында сұранысқа ие 44 түрлі дәрі-дәрмек тізімі жасалған. Аймақтағы ағайын да дәрі-дәрмектен қағылмайды, сонымен қатар ауылдық жерлердегі алғашқы медициналық көмек көрсететін мекемелер-дің жағдайы бақылауда деп сендірді ресми өкіл.
Бағдат Қожахметовтің айтуынша, вирустың екінші толқынына дайындық 100 пайызға жақын. Инфекциялық төсек-орындар, мобильді бригадалар, ауруханалар, емханалар, дәрі-дәрмек қоры қамтамасыз етілген.
Лайым, вирустың екінші толқыны болмай-ақ қойсын деп тілейміз. Өткеннен алған тәжірибеміз сабақ болуы тиіс. Қауіп-қатерге деген дайындығымыз өзімізден басталатынын да ұмытпағанымыз жөн-ау.
