Turkystan.kz порталының тілшісі
Бүкіл саналы ғұмырын мажар халқы мен күллі түркі халықтарының бірлігі мен бауырластығы жолында бағыштаған біртуар тұлға, белгілі түрколог, тегі қыпшақ мажар ғалымы, филология ғылымының докторы, профессор Қоңыр Иштван Мандокидің туғанына 10 ақпанда 80 жыл толады.
Әдетте, жастар жағының үлесі басымдығына ішің жылиды. Сондай жастың бірі – Болатбек Төлепбергенмен екі мыңыншы жылдары таныстым.
Қазақстандағы World Summit Awards сарапшысы Анатолий Кременчуцкий қысқа тізімге 60 елден 136 жоба енгізілгенін атап өтті.
Қанат Мәметовтің Жәнібек ауданына қарасты Тау ауылында кіндік қаны тамғанын Ресей архивінен алған құжат нақтылай түсті.
Семинарда әл-Фараби атындағы ҚазҰУ журналистика факультетінің аға оқытушысы Серік Жұмабекұлы «Túrkistan газетіне 30 жыл» тақырыбында баяндама жасады.
...Тіпті, біраз басылымдар қаржы мәселесінен жабылып қалған жайттар да болды. Жарыққа шығып жатқан басылымдардың өзі жастар түгілі, кәнігі төселген журналистеріне қаламақы түгілі, айлықтарын әрең тауып беретін. Осындай қиын-қыстау кезеңнен Қалағаңның кемеңгер көргенділігі, білімділігі, тіпті мейірім шапағатының арқасында Túrkistan газеті өз биігінен төмендемеді.
Халық артисі, композитор, жоғары тынысты тенор әнші, педагог Ғарифолла Құрманғалиевтың туғанына – биыл 115 жыл.
Жуырда Л.Гумилев атындағы Еуразия ұлттық университетінің IT мамандары қазақ есімдерінің мағынасы мен шығу тарихын қамтитын мобильді қосымшаны қолданысқа енгізді.
Túrkistan газетінің 30 жылдық мерекесіне орай осы басылымның негізін салған Қалтай Мұхамеджановтың бірнеше қалжыңдарын ұсынып отырмыз.
Túrkistan газетінің 30 жылдығы мен үшін бір редакцияның төңірегінде тойлана салатын кішігірім шара емес, бұл – тұтас ұлттың тойы, елдің 30 жылдық шежіресі бедерленген биік белес!
Túrkistan сүйікті басылымыма айналғаны соншалық, табан аудармай 14 жыл жұмыс істеппін. Жай журналистен жауапты хатшы, бас редактордың орынбасары қызметіне дейін көтеріліп, газет шығарудың ішкі асханасын меңгердім десем болады.
Түркістанға Тайқазан қалай келді, солай елдің құт-берекесі артты. Сол секілді руханият саласының Тайқазаны – өз Túrkistan-ым жасай берсін!
Қазір де Túrkistan газеті өзінің әу бастағы миссиясынан айнымай, ұлттық, мемлекеттік бағытта еңбек етіп келеді. Ағылшынтілді журналистердің де қалыптасып келе жатқаны қуантады.
Әр журналистің өзіндік аудиториясы болды. Túrkistan-ның оқырмандары өз журналисін іздеп келіп, мақалаға қатысты пікірін айтып отыратын. «Túrkistan-ның қыздары» деген ұғым да қалыптасып үлгерген.
Túrkistan мені жақсы адамдармен табыстырды. Марқұм Дидахмет ағамыздың өнегесін ұмытқан жоқпын. Шәмшидин ағайға қарыздармын. Есенгүл Кәпқызымен күні бүгінге дейін араласамыз, бірлескен жобалар жасаймыз. Ал Túrkistan табыстырған Гүлнар – менің ең жақын досым. Сондықтан да Túrkistan-ды ерекше жақсы көремін.
Бүгінде 30 жасқа толған халықаралық Túrkistan газетінің елдің ішкі-сыртқы саясатын тең қамтып, сараптамалық журналистиканың жанрларын дамытуға үлес қосқаны, қазақ баспасөзінің сапасын көтергені – өз алдына бөлек айтуға, зерттеуге лайық тақырып.
Túrkistan-ның жарыққа шыққанына биыл 30 жыл емес, одан да көп уақыт өткен секілді. Расымен, газеттің атағы оның тарихын 30 жыл емес, одан да көп жылды қамтитын секілді әсер береді.
Осыдан он жыл бұрын біз газеттің 20 жылдығын атап өткен едік. Енді бүгін орда бұзар отызға жетіпті.
Ақ тер-көк тер болып жеткенде, әлгі пойызымыз стансаға тоқтамай, бізге «қол бұлғап» кете барды. Жанұшырып, станса қызметкерлерінен сұрап жатырмыз. «Мұнысы не?» деп. Олар: «Бұл арнайы пойыз! Шуға да тоқтамайды. Тек Таразға жеткенде ғана бір аялдайды!» Игорь екеуміз бір-бірімізге қарадық та, ымсыз мәшинеге жүгірдік. Тағы да «қыз қуу»!
Ұлы қайраткер Мұстафа Шоқайдың «Тұтас Түркістан» идеясының атын өшірмей, бүгінге дейін жеткізді.
Еліміздің ақпарат кеңістігінде өз орыны бар басылым еліміздің дамуы мен руханиятымыздың, мәдениет пен өнер, білім мен ғылымның жан-жақты өркендеуі жолында қызмет ете береді деген сенімдемін.
Апталық алғашқы санынан бастап түбі бір түрік елдерінің жаһандық деңгейде ынтымақтастығына, береке-бірлігіне қызмет етіп келеді.
«Túrkistan» газеті – қазақ баспасөзінің қабырғалы ордасы, ұлт руханиятын күзетіп отырған қадірлі шаңырақ. Азаттықтың алғашқы жылдарында ашылған халықаралық апталық қазіргі таңда алаш жұртына аты мәшһүр абыройлы БАҚ өкіліне айналды.
Бұл Túrkistan-ды азулы басылым етеміз деген сол тұста қазақ елінің ақпарат құралдарына басшылық жасаған Алтынбек Сәрсенбайұлының жоспарының бірі болса керек.
Қалағаң дегенде осы басылымда қызмет еткен қазақтың қаншама жақсы-жайсаңдары еске түспей тұрмайды. Солардың бірі де бірегейі ағаның жанына жақын рухани інісі, қазақтың көрнекті қаламгері – Дидахмет Әшімханұлы еді.
Ағалар салған абыройлы жолдан айнымауды, аманатқа қиянат жасамауды ойлап, Túrkistan-ды сол биігінен түсірмеуге тырыстық.
...Túrkistan газеті тек таза тиражбен жұмыс істеп келген болатын.
Қалтай аға Үкіметтен жаңа газетті бекітіп алды. Біз сол жылдың 28 желтоқсанында Turkistan деген атпен алғашқы санын жарыққа шығардық.
Шәкең басқарған Túrkistan газеті бірден қоғамдық-саяси оқиғаларды алдыңғы лекке шығарды.
Айтпақшы, мен фотожурналистен бөлек, баспадан шыққан газеттерді таратумен де айналыстым. Ол уақытта менің жеке көлігім болғандықтан, басшылық басқа көлігі бар жұмысшы іздегенше, бұл іске мені жұмылдыруды жөн санады.
Түрік мемлекеттері ұйымының Астанада биыл 3 қарашада өткен мерейлі Х саммитінде «TURKTIME» ұраны айтылды. Бұл стратегиялық даму жолды ұсынған күллі түріктің қара шаңырағында қалған Қазақ елі болғанын мақтан етеміз.
Ұйымдастырушылардың айтуынша, жоба сәтті жүзеге асса, қоғамдық бірлестік ауқымы аймақтарға таратылады.
Жазушы соңғы жылдары Абайдың «Ескендір» дастанындағы кішігірім оқиғаны арқау етіп, трагедиялық драма жазды. Ол xалық театрларында қойылды. Жаңатас xалық театры қойған осы драма облыстық байқауда бірінші орынды иеленіп, Астанаға жолдама алды.
«Қасиетті қазына», «Ақмешіт», «Бармақбайдың басынан кешкендері» кітаптарының тұсаукесері өтті.
Көшім хан сол заманғы өркениетті даму жағынан артта қалған Сібір жеріне алып келді. Исламды Сібірде таратуға күш салды, Орталық Азияның ірі қалаларынан білімді дін басыларын шақыртты. Сібірде қалалар, қамалдар, керуен сарайлар салдыртып, сауданы дамытты, Сібірдің мұсылман елдерімен байланысын нығайтты.
Өнердің өрелі ұлы 1957 жылдан бастап кинофильмдерге түскен әнші-әртіс Кәукен аға Кенжетайұлы қазақ киносында, театрдағы спектакльдерде өзіне тиесілі рөлдерді ерекше сомдаған халқымыздың дәстүрлі әндерінің жандануына өзінің ішкі жан дүниесімен беріле орындаған қоңыр дауыста шырқайтын әншілігі өз алдына асқар шың Сан қырлы бір сырлы нағыз жігіттің сұлтаны десек, артық айтқандық болмас.
Қайрат Рысқұлбековты сан мәрте көрген түрме қызметкерімен сұхбат
Құрманғазы бабамыз атпенен Қаратау асып, Алатауға барды немесе Сарыарқаны аралады деген ешқандай тарихи дерек жоқ.
Діні, ділі, қаны қазақ бола тұра «Эсма, Мафтуна, Мирада, Диямара, Даниза, Мелек, Ардаби, Хадия, Манзура, Айлин, Мирель, Хайраддин, Аделина, Согдиана, Альфия, Артур, Иран, Ирада, Миранда, Эмили, Динар» – деген бір естігенде қазақ тіліндегі мағынасы түсініксіз есімдерді иемденіп жүргендердің қарасы көп. Сәні мен мәні келіспейтін есімдерге кімді кінәлаймыз?
Ғылым мен білім ортасынан қайнап шыққан Әбекең Мәжіліс депутаты болған кезде жаңа мүмкіндіктер ашылып, жаңа ортада ол кісінің табиғи әлеуеті және білім-парасаты басқа деңгейде жарқ етті. Халықтың өкілі және халықтың мұң-мұқтажын терең түсінетін философ-ғалым ретінде сөзінің шоқтығы Парламентте биік болды.
Сынақ деген жаза емес, ол – ұлы иман. Сынақ деген азап емес, ол – күш-жігер. Сынақ деген сындыру емес, ол – ес жию. Сынақ деген қинау емес, ол – сабыр ету. Сынақ деген үрей емес, ол – шығар жол, сынақ деген ғалымдарға – шамшырақ.
Қазақ қара өлеңінің қазыналы сарайын жауһарға толтырып, жыраулық дәстүрді жаңаша жаңғыртқан жампоз шайыр қайран Несағам!
Көкөрім жас жеткіншектің тілінің шешен, ойының орамды, санасының сәулелі болуына отбасылық өнеге өріс ашып отырған.
«Көпентанушылар көп пе?» деген бір журналистің сауалына көпентанушылардан гөрі Көпенді танитындар көп. Қазақстанның қай жеріне барсам да, оқырмандар мен көрермендер қолтаңба алып, суретке түсіп жатады. Кейде Асанәлі Әшімовпен, кейде Жүрсін Ермановпен шатастыратындар да бар. Үшеуміз де сақал қойғанбыз ғой.
Досжан Ишан XIX ғасырда қазақтардың Мекке – Мәдине шаһарларына қажылық парызын өтеу сапарларына мұрындық болған.